-
1 әҗәтле булу
оказа́ться в долгу́ -
2 мөнәсәбәтле булу
име́ть отноше́ние, быть прича́стным к чему-л. -
3 әдәм рәтле булу
вести́ себя́ прили́чно -
4 җөрьәтле булу
осме́литься, отва́житься, дерзну́ть ((что-л. сделать); см. тж. җөрьәт итү -
5 харәҗәтле булу
израсхо́доваться, быть вы́нужденным расхо́довать мно́го средств (де́нег) -
6 әҗәтле
прил.1) име́ющий долг, должни́к, задолжа́вшийәҗәтле үлмәс, чирле үләр — (погов.) умрёт не задолжа́вший, а больно́й
мин аңа әҗәтле — я его́ должни́к
2) перен. обя́занный вы́полнить (что-л.), обя́занный (кому-л.), должни́кбез аңа барыбыз да әҗәтле — мы все ему́ должны́, мы все в долгу́ пе́ред ним
• -
7 мәрхәмәтле
прил.1) ми́лостивый, милосе́рдный, снисходи́тельный; отзы́вчивый, сострада́тельный, уча́стливый, сердобо́льныймәрхәмәтле булу — быть милосе́рдным
мәрхәмәтле кеше — милосе́рдный челове́к
2) до́брый, доброжела́тельныймәрхәмәтле күзләр — до́брые глаза́
мәрхәмәтле караш — до́брый взгляд
мәрхәмәтле дустым — доброжела́тельный мой друг
-
8 мөнәсәбәтле
прил.име́ющий отноше́ние к чему-л.; кому-л., име́ющий связь с кем-л., чем-л.- мөнәсәбәтле булуболар - театрга мөнәсәбәтле кешеләр — э́то лю́ди, име́ющие отноше́ние к теа́тру
-
9 харәҗәтле
прил.убы́точный; дорого́й; тре́бующий (больши́е) вложе́нияюл бик харәҗәтле булды — доро́га оказа́лась о́чень дорого́й
-
10 җөрьәтле
-
11 рәтле
1. прил.1) име́ющий ряды́; -ря́дныйкиң рәтле — широкоря́дный
тар рәтле чәчкеч — с.-х. узкоря́дная се́ялка
күп рәтле арпа — с.-х. многоря́дный ячме́нь
бер рәтле агрегат — с.-х. шере́нговый агрега́т
2) поря́дочный; пу́тный, путёвыйрәтле адәм баласы — сын поря́дочного челове́ка (порядочных людей)
рәтле кеше булу — быть поря́дочным челове́ком
рәтле генә күренү — каза́ться дово́льно-таки поря́дочным, пу́тным
аңардан рәтле эш чыкмас — из него́ ничего́ пу́тного не вы́йдет (не полу́чится)
3) толко́вый, пу́тный, де́льный, путёвый, у́мныйрәтле сүз — у́мное (толко́вое) сло́во
рәтле фикер ишетмәдем — не слы́шал у́мной мы́сли (иде́и)
4) разг. норма́льный, удовлетвори́тельный, хоро́шийрәтле тормыш күрмәү — не ви́деть норма́льной (хоро́шей) жи́зни
рәтле кием кимәү — не носи́ть хоро́шей оде́жды
җәй узып бара, рәтле көннәр булмады — ле́то уже на исхо́де, а норма́льных (тёплых) дней не́ было
5) разг. го́дный, подходя́щий, сто́ящий (о товаре, о вещах)кибетләрендә рәтле әйбере дә юк бит әле — в магази́нах нет же и подходя́щего това́ра
6) разг. име́ющий ресу́рсы; де́нежный, бога́тыйрәтлерәк ирләрне үзенә карату — очаро́вывать, завлека́ть де́нежных мужчи́н
7) в знач. сказ. в поря́дке; норма́льный, хоро́шийдокументларың рәтлеме? — докуме́нты в поря́дке?
юллар хәзер рәтле — доро́ги сейча́с хоро́шие (в поря́дке)
•2. нареч.1) поря́дочно, пу́тноүзеңне рәтле тоту — вести́ себя́ поря́дочно
2) толко́во, умно́; пу́тнорәтле сөйли — говори́т толко́во
3) норма́льно, удовлетвори́тельно, хорошо́рәтле яшәү — жить хорошо́
рәтле йоклап булмады — не удало́сь норма́льно поспа́ть (вы́спаться)
-
12 воинственность
ж1) сугышчанлык, сугышчан булу2) сугышучан булу; әтәчлек -
13 әдәм
сущ.1) челове́к || челове́ческий; челове́чийяхшы күңелле әдәм — добросерде́чный челове́к
2) перен. челове́к, душа́ ( как единица учёта)әдәм башына — на ка́ждого, на́ нос; на ду́шу населе́ния
урамда бер әдәм дә юк — на у́лице ни души́
3) собир. лю́ди, наро́д, о́бщество || людско́йәдәмнән оят — сты́дно пе́ред людьми́
әдәм арасына чыгу — появля́ться в о́бществе, обща́ться с людьми́
әдәм ыруы — род людско́й
әдәм кытлыгы — нехва́тка люде́й, недоста́ток в лю́дях
4) миф. Ада́м•- әдәм булу
- әдәм итү
- әдәм аяк басмаган
- әдәм рәтле булу
- әдәмгә санамау
- әдәм сынсыз -
14 музыкальность
1) ( способность к музыке) музыкага сәләтле булу, музыкага сәләтлелек2) ( мелодичность) музыкальлек, көйлелек, аһәңлелек; моңлылык -
15 плавучесть
-
16 платёжеспособность
жтүли алучылык, түли алу сәләте, түләргә сәләтле булу -
17 плодоносить
несов.җимеш бирү, җимеш бирергә сәләтле булу -
18 смотреть молодцом
-
19 состоятельность
ж1) (богатство, обеспеченность) хәллелек, иркен тормышлылык, хәлле (иркен тормышлы, мал-мөлкәтле) булу; ( степень материального благосостояния) [тормыш] хәле, тормыш дәрәҗәсе; мал-мөлкәтнең күләме; җитешлек2) ( обоснованность) нигезлелек, төплелек, дәлилләнгәнлек -
20 хранить гордый вид
См. также в других словарях:
җәрәхәтле — 1. Җәрәхәте, ярасы булган. Яраланган, яралы (кеше тур.) 2. күч. Күңелдә тирән борчулар, кайгы хәсрәт, көенеч булу тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
реактивлык — Реакция ясауга сәләтле булу, реактив булу 2. Тышкы тәэсирләргә җавап бирергә сәләтле булу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ярау — I. ф. 1. Берәр нәрсәгә файдалану өчен яраклы булу; нин. б. таләпләргә җавап бирерлек булу. Нәрсәгә дә булса сәләтле булу; нин. б. эш башкара алу 2. Кемгә дә булса охшарга тырышу, аның алдында яхшатлану, күңелен табу түрәләргә ярарга тырыша 3.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бәйләнү — 1. (Бәйләү) 2. күч. Керешү, алыну, башлау (гадәттә күңелгә ошап җитмәгән берәр эшкә). күч. Берәр эшкә бик нык бирелеп, аннан арынып тора алмас дәрәҗәдә мавыгу 3. күч. Башланып китү (сүз тур.) 4. күч. Вак, әһәмиятсез яки формаль кимчелек… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гаярьлек — иск. Гайрәтле булу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
геройлык — Батырлыклар эшләргә сәләтле булу, куркусызлык, ныклык, үз үзеңне аямаучылык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
байлык — 1. Бай булу игенгә байлык 2. Бай кеше булу җәһәте байлыкка байдыр, анысы 3. Тупланган мал, җыелган кыйммәтләр. күч. Билгеле бер яктан кыйммәт булган нәрсәләр җыелмасы бөтен транспорт байлыгы 4. Кирәкле нәрсәнең җитәрлек булуы; җитешлек, муллык,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
акрын — ӘКРЕН – рәв. 1. Хәрәкәт тизлеге гадәтидәнтүбән булу тур. Көчсез (хәрәкәт, тәэсир тур.) а. гына җил исә 2. Ашыкмыйча, кабаланмыйча. с. Ашыкмый, кабаланмый торган, салмак, авыр хәрәкәтле а. кеше. Җайлап, ипләп 3. Тавыш чыгармыйча а. басып 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
баһадир — 1. Батыр 2. Бик зур һәм нык; бик куәтле б. агачлар. БАҺАДИРЛЫК – 1. Баһадир булу 2. Батырлык, геройлык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җилле — с. I. 1. Җил исеп торган, җил көчле булган. Көчле җил белән бер үк вакытта була торган (явым төшем тур.) җилле яңгыр. II. 1. күч. Җитез, хәрәкәтчән, елдам; уңган, булган җилле идем, җитез идем, җиде көндә бер ыштан – тегәм дә атам, тегәм да атам … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өчен — бәйл. 1. Эш хәрәкәтнең максатын белдергәндә кулл. 2. Эш хәрәкәтнең кем яки нәрсә өчен билгеләнүен белдерә 3. Эш хәрәкәтнең сәбәбен, башкарылуының нигезен белдерү өчен кулл. 4. Теге яки бу хәлнең, әйбернең сыйфатын берәр зат һәм әйбер өчен берәр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге